جنگ هاي بزرگ و تاريخي شايد يکي از جذابترين مضمون هايي باشند که امروزه در فيلم ها و بازي هاي رايانه اي به انها پرداخته مي شوند. مبارزه و لشگرکشي يک از مولفه هاي اصلي بازي هاي رايانه اي هم به شمار مي رود و کم تر بازي استراتژيکي وجود دارد که در آنها جنگ هاي بزرگ شبيه سازي نشده باشد. سبک استراتژيک سبکي است که در آن کاربر بايد به مديريت منابع خود بپردازد و سعي کند تا شهري که در اختيار خودش دارد را به اخرين حد قدرت برساند. مديريت منابع به خودي خود سرگرم کننده است اما چيري که باعث مي شود بازي هاي استراتژيک محبوبيت بيشتري در ميان کاربران پيدا کند مبارزات شبيه سازي شده در اين سبک بازيها است. در اين بازي ها کاربران به کمک منابعي که در اختيار دارند شروع به ساخت ارتش هايي بزرگ مي کنند و به کمک اين ارتش ها به مبارزه با دشمنانشان مي پردازند و شهر هاي بيشتري را براي خودشان فتح مي کنند. مبارزات در بازي هاي استراتژيک معمولا در ارتش هاي بزرگ اتفاق مي افتد و کاربران بايد کنترل يک ارتش مجهز و بزرگ را دراختيار بگيرند و اين مساله باعث جذاب شدن جنگ ها و بوجود آمدن محيطي حماسي در انها مي شود.
يکي از بازيهاي متعددي که با موضوع جنگهاي صليبي ساخته شده، سري بازي «کروسيدر کينگز1» است. نسخه اول اين بازي در سال 2012 براي رايانه هاي شخصي ارائه و با استقبال خوبي از طرف مخاطبان روبرو شد و به همين خاطر شرکت «پارادوکس اينترکتيو2» (شرکت سازنده بازي) بر آن شد که نسخه دوم اين بازي را هم طراحي کند. آخرين نسخه اين بازي در تاريخ 10 آپريل 2014 روانه بازار شد. اين بازي قرار بوده که اثري تاريخي باشد و در آن به حوادث و رويدادهايي پرداخته شود که در دوران جنگهاي صليبي رخ داده اند. در ابتداي بازي بازيکن در نقش يک فرمانده و جنگجوي صليبي قرار مي گيرد و وظيفه دارد تا از سرزمينهايش در مقابل حمله مسلمانان دفاع کند. بازيکنان بايد با جمع آوري منابع و ساخت و ساز ساختمانهاي دفاعي و جنگي، سد راه مسلمانان شوند و از نفوذ آنها به سرزمينهاي مسيحيان جلوگيري کنند. در بازي اين طور روايت مي شود که اين مسلمانان بودند که به دنبال برتري و سلطه بر کشورهاي ديگر بوده و شروع به کشورگشايي کرده و به سرزمين هاي بي دفاع حمله کردند. بازيکنان در نقش اين فرماندهان مي توانند به تشکيل خانواده بپردازند و براي خودشان نسل پادشاهي هم به وجود آورند، آنها با مبارزه با مسلمانان و نشان دادن لياقتشان به کشيشان مسيحي موفق ميشوند تا سرزمين ها و القاب اشرافي بيشتري براي خودشان بدست آورند. اين بازي به خاطر مکانيک خاص گيم پلي و آزادي عمل بازيکنان توانست شهرت و محبوبيت خاصي پيدا کند و اين موضوع باعث شد تا طراحان بازي نسخه هاي الحاقي3 بيشتري را براي اين بازي عرضه کنند.
يکي از نسخه هاي الحاقي اين بازي «سورد آف اسلام4» (شمشير اسلام) نام دارد که در آن بازيکن براي اولين بار ميتوانست در نقش يک فرمانده مسلمان قرار بگيرد و به مديريت شهرهاي مسلمانان بپردازد. در نسخههاي قبلي اين بازي بازيکنان فقط مي توانستند در نقش فرماندهان مسيحي و يا اقوام ديگر به بازي بپردازند ولي با عرضه شدن اين بسته الحاقي آنها مي توانستند در نقش فرمانده مسلمان هم قرار بگيرند.
نکات قابل توجهي که در اين نسخه از بازي وجود دارد نحوه ازدواج فرماندهان مسلمان است. بر خلاف فرماندهان مسيحي که فقط مي توانند يک همسر داشته باشند، فرماندهان مسلمان مي توانند به تعداد نا محدودي همسر اختيار کنند و اين مسئله در گيم پلي به عنوان يک امتياز براي اين فرمانده به حساب مي آيد. به طوري که در بازي، اگر يک فرمانده مسلمان چندين زن نداشته باشد از امتيازش کم مي شود و ديگر فرماندهان مسلمان او را به عنوان يک مسلمان واقعي قبول نمي کنند. بازي، داشتن چند زن را در فرهنگ اسلام را نشان از مرتبه بالاي ديني و مسلمان تر بودن معرفي مي کند و اين طور اين مسئله را نشان مي دهد. همچنين برخلاف فرماندهان مسيحي که براي داشتن همسر بايد مراسم مذهبي به پا کنند و موافقت دو طرف را بدست آورند، در اين نسخه الحاقي از بازي، فرماندهان مسلمان بدون هيچ مراسم مذهبي ميتوانند همسري براي خودشان اختيار کنند. سن فرماندهان مسلمان از 16 سالگي آغاز مي شود و آنها مي توانند از همان سن 16 سالگي، همسر اختيار کنند و داراي فرزند شوند. بازي، فرمانده مسلمان را به نوعي فردي شهوت گرا نشان ميدهد که نه به خاطر لياقتش بلکه به شکل موروثي و نسلي صاحب تاج و تخت شده و فقط به دنبال اندوختن ثروت و هوس راني است.
در بازي، همسر پادشاه مسيحي نقش کليدي ايفا مي کند و امتيازات مختلفي همانند بدست آوردن متحدان جديد و يا وفاداري را به فرمانده تحت کنترل بازيکن مي دهد اما بازيکنان مي توانند براي جلوگيري از برخي رويدادها مانند خيانت و شورش، همسر خود را طلاق دهند، بازي در اين مورد هم نکته جالبي درباره فرماندهان مسلمان دارد و آن اينکه، يک فرمانده مسيحي اگر بخواهد همسرش را طلاق دهد بايد در طي مراسمي مذهبي اين کار را انجام دهد و در نهايت احترام و قبول طرف مقابل اين کار را انجام مي دهد اما وقتي بازيکن در نقش يک فرمانده مسلمان است نيازي به اين مراسم مذهبي ندارد و به راحتي همسرش را بدون هيچ مراسمي رها ميکند و برخلاف فرمانده مسيحي، هيچ امتياز منفياي براي فرمانده مسلمان در نظر گرفته نمي شود. در بازي، همسران فرماندهان مسلمان هيچ اختياري ندارند و فرمانده مي تواند با واگذار کردن همسرانش به زيردستانش، وفاداري آنها را افزايش دهد. در واقع، بازي اين نکات منفي را همگي به فرماندهان مسلمان درباره سبک زندگيشان نسبت مي دهد و آنها را افرادي هوسران به تصوير ميکشد.
در کنار مسئله سبک ازدواج مسلمانان، نکته ديگري که در آن مسلمانان به شکل منفي تصوير شده اند، وفاداري و انگيزه آنها براي جنگ است. مسيحيان در بازي به منظور دفاع از سرزمينهاي مقدس و نجات اسيران جنگي وارد جنگ شدهاند. اما با اينکه کنترل رفتارهاي هر پادشاه در اختيار بازيکنان است و بازيکنان مي توانند هر عملي را انجام دهند، ماموريتهاي خاصي وجود دارد که بازيکنان با انجام دادن آنها مي توانند به قدرت و ثروت بيشتري دست يابند. ماموريتهايي که مسيحيان معمولا بايد به آنها بپردازند درباره افزايش سطح رفاه و زندگي مردم و يا معرفي و تبليغ دينشان در ميان اقوام ديگر است اما اين ماموريتها براي فرماندهان مسلمان بيشتر به شکل مبارزات قومي و قبيله اي و يا به اسارت کشيدن و غارت اقوام ديگر است. فرماندهان مسلمان معمولا سعي مي کنند با يورش بردن به شهر هاي ديگر قلمروشان را پيشرفت دهند و با کشتار و با زور و اجبار، دينشان را در ميان مردم آن منطقه رواج دهند. کافران در مناطق مسلمان نشين بدون محاکمه اعدام مي شوند و رحمي به آنها نمي شود و اقوامي که مسلمان نيستند اما در مناطقي زندگي مي کنند که تحت سلطه مسلمانان است بدترين وضعيت زندگي را دارند و فرماندهان مسلمان به طور پيش فرض مالياتهاي بسيار بيشتري را از آنها ميگيرند و در صورت ندادن ماليات، خانواده آنها را به بردگي مي برند.برخلاف فرماندهان مسيحي که از شرافت خاصي برخوردارند و زيردستان او که با او همفکر هستند هميشه به او وفادار مي مانند، زيردستان فرماندهان مسلمان از وفاداري کمتري برخوردارند و فرمانده بايد با دادن همسر و دارايي هاي مختلف به آنها و قبيلهشان، آنها را به خودش وفادار نگه دارد.
بعد از عرضه شدن اين نسخه از بازي، نسخه ديگري به نام «سانز آف ابراهيم5» (پسران ابراهيم) در اختيار بازيکنان قرار گرفت که به معرفي قوم يهود در اين دوره زماني مي پرداخت. بر خلاف نکات منفياي که به فرماندهان مسلمان در نسخه قبلي نسبت داده شده بود، فرماندهان يهودي فقط داراي رفتارهاي منصفانه و مثبت بودند و فقط قصد داشتند تا قومشان را راهنمايي کرده و با صلح و آرامش در کنار فرماندهان ديگر زندگي کنند. مقر اصلي پادشاهان يهودي «اورشليم6» (دقيقا شهري که مسيحيان براي تسلط بر آن به مسلمانان حمله کردند) معرفي ميشود و فرماندهان يهودي همواره مورد آزار و اذيت فرماندهان و پادشاهان مسلمان قرار ميگيرند. ماموريت اصلي پادشاهان يهودي، محافظت از سرزمينهايشان! در برابر حمله مسلمانان است و رابطه خوبي با مسيحيان دارند و مسيحيان به عنوان متحدين آنها در بازي حضور دارند. ماموريت اصلي براي پادشاهان يهودي در بازي اين طور تعريف ميشود: «بازسازي فرمانروايي اسرائيل7». فرماندهان اسرائيل بايد با حفاظت از اورشليم و پس گرفتن سرزمينهاي خود (از نيل تا فرات) از مسلمانان، فرمانروايي به حق خود را دوباره پديد آورند. رژيم اشغالگر قدس در اين نسخه از بازي به عنوان يک کشور و فرمانروايي قديمي معرفي مي شود که سالها پيش توسط مسلمانان از بين رفته است و حالا مردمان يهودي باقي مانده از جنگ، وظيفه دارند تا اين فرمانروايي را دوباره به قدرت بازگردانند.
اين بازي استراتژيک در اصطلاح تاريخي، سعي دارد تا وقايع و حقايق دوران جنگهاي صليبي را به نمايش در آورد اما در اين ميان تحريفهاي مختلفي از وقايع گوناگون آن دوران انجام ميدهد. نکات منفياي که در بازي به پادشاهان مسلمان نسبت داده ميشوند نه به شکل مستقيم بلکه به عنوان مکانيک هاي بازي، در ذهن بازيکنان نقش مي بندند و باعث مي شوند که بازيکنان به طور ناخود آگاه، تصوير بدي از سبک زندگي و منش مسلمانان داشته باشند. در عين حال، يهوديان افرادي صلح جو و اسرائيل به عنوان کشور و فرمانروايي بزرگ و کهن معرفي ميشود. چنين رفتاري در يک بازي تاريخي نشان از وجود انگيزه هايي به غير از سرگرمي دارد و شايد بتوان گفت که بازي، بيشتر تبليغاتي براي رژيم صهيونيستي است و سعي دارد وجه تاريخي به شکل گيري اين رژيم دهد و مسلمانان را افرادي شرور و هوس ران معرفي کند که بيشتر براساس هوس هايشان رفتار مي کنند و با زور سعي مي کنند تا حرف و مذهبشان را به اقوام ديگر تحميل کنند و در حقيقت، القا کند که اين رژيم صهيونيستي بوده که با صبوري سعي کرده مسلمانان را تحمل کرده و در عين حال، براي بقايش در محاصره مسلمانان تلاش کند.
——————————————————————————————————————————-
1. Crusader Kings
2. Paradox Interactive
3. Expansion pack
4. Sword of Islam
5. Sons of Abraham
6. Jerusalem
7. Kingdom of Israel